Qua type bedrijf ziet Gerben dat concepten voor gezinsbedrijven meestal financieel aantrekkelijker zijn dan voor grote bedrijven. Dat heeft te maken met de efficiëntie in productie die grote bedrijven hebben, het verwachte economisch resultaat, maar ook de wendbaarheid bij conceptproductie.
Verplichtingen en eisen
“Wanneer het concept een aanpassing doet, moet je die als bedrijf volgen. Je bent immers deelnemer in een concept met verplichtingen over en weer. Voor grote bedrijven is dat vaak lastiger.” Ook stellen een aantal concepten eisen aan de maximale omvang van het bedrijf.
Tabel keuze van concept
bron Boerderij
Financiële doorrekening
Een aspect dat bedrijven voor zichzelf moeten doorrekenen zijn de financiële gevolgen. Peter van Balkom, ketenspecialist bij Connecting Agri & Food, dochteronderneming van DLV Advies, benadrukt dat varkenshouders zich niet blind moeten staren op de absolute hoogte van de opbrengstprijs. “Het is ook belangrijk dat een ondernemer zich thuis voelt bij een varkensvleesconcept en de visie deelt die erachter ligt.”
Economische situatie bepalend voor animo deelname
Peter noemt het opvallend dat de animo voor deelname aan een varkensvleesconcept vaak samenloopt met de economische situatie in de sector. “Een goede calculatie is daarom belangrijk voor een objectieve afweging.” In die calculatie staan onder andere consequenties voor het aantal dieren in totaal en in de hokken, wat aanpassingen aan huisvesting kosten, wat de gevolgen zijn voor de arbeidsinvulling en de nieuwe kostprijs. Daar tegenover staat de uitwerking van de nieuwe prijssystematiek en bijbehorende toeslagen. In het algemeen leiden concepten tot iets vlakkere uitbetalingen waarbij de hoogste pieken en diepste dalen uit de vrije markt worden voorkomen. Ook een aspect als leveringszekerheid kan meespelen, zoals vorig jaar bleek tijdens de corona-problemen op de slachterijen.
In samenwerking met Peter van Balkom heeft Boerderij (Rene Stevens) een samenvatting gemaakt van belangrijke aspecten die bepalend zijn bij de keuze voor een type concept (pdf), bron Boerderij. De consequenties voor de ondernemer zoals die in de tabel staan, is een onderlinge vergelijking en beoordeling tussen de typen concepten, dus niet ten opzichte van reguliere productie.
Flexibiliteit inbouwen
De eisen van de diverse concepten zijn op dit moment redelijk goed met elkaar te vergelijken. Lastiger is om in te schatten hoe dit op de langere termijn evolueert en of er dus toekomstige extra investeringen nodig zijn. Gerben adviseert om altijd een alternatief voor ogen te houden, zodat het wegvallen van een concept niet de doodsteek van het bedrijf betekent. “Het concept kan omvallen, maar het kan ook zijn dat iemand zich er niet thuis voelt. Het is altijd goed om een plan B achter de hand te hebben, zodat gemaakte kosten worden terugverdiend.”
Dit is een samenvatting van het artikel dat verscheen in Boerderij nr 37 van 8 juni 2021. Het hele artikel is ook terug te lezen op de website van Boerderij.