Wei12
Binnen het project willen 12 melkveehouders met circa 1400 hectare extensiveren door het productie- en bemestingsvolume te verlagen van het melkveehouderijbedrijf tot maximaal 150 of 100 kg stikstof dierexcretie per ha per bedrijf waarbij het gebruik van stikstofhoudende kunstmest niet is toegestaan. Door een goede begeleiding en een goede samenwerking wordt er gewerkt aan deze uitdaging. Het project richt zich met name op N2000 gebied Oostelijke Vechtplassen en ook voor een gedeelte op Binnenveld, Rijntakken, Veluwe én het Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske.In de praktijk heeft het project een positieve invloed op meerdere Natura 2000 gebieden. Om die reden zal de groep ook naar buiten treden onder de (werk)naam 'Wei 12'.

Natuurlijke meststof door maaisel uit de omgeving
Het melkveebedrijf omvat 350 hectare grond en heeft een melkveestapel van circa 350 koeien. Al 17 jaar wordt er biologisch geboerd, met een sterke focus op natuurbeheer. Het bedrijf ligt in de Bethunepolder, omringd door natuurgebieden en binnen een belangrijk waterwingebied. Naast de melkveehouderij produceert de ondernemer een natuurlijke meststof door maaisel uit de omgeving te verwerken tot compost, wat bijdraagt aan bodemkwaliteit op biologische akkerbouwbedrijven. Zijn werkzaamheden in de Bethunepolder zijn gericht op natuurdoelstellingen zoals botanisch graslandbeheer en rietvogelbeheer.

Blaarkop koeienras
Een biologisch melkveebedrijf in Breukelen, nabij de Oostelijke Vechtplassen, richt zich op het houden van Blaarkoppen en het verbinden met de samenleving. Dit gebeurt onder andere via een boerderijwinkel, oogsttuin en B&B. Behoud en bevordering van landschap en natuur staan centraal, met de wens een positieve maatschappelijke bijdrage te leveren. De ondernemer heeft een opleiding afgerond aan Wageningen Universiteit en bezit een natuurboerendiploma. Daarnaast is hij actief in bestuurswerk, met een focus op het Blaarkop koeienras.

Frisse blik van de jongere generatie
Een agrarisch bedrijf in de Bethunepolder in Tienhoven houdt naast melkvee ook vleesvee en schapen, wat bijdraagt aan het karakteristieke landschap van de polder. Jarenlange ervaring met ondernemen in een waterwingebied heeft veel kennis en inzichten opgeleverd. Binnen het samenwerkingsverband willen de ondernemers meer leren over biologische bedrijfsvoering, met de ambitie om mogelijk om te schakelen. Ze brengen daarbij hun eigen ervaring en een frisse blik van de jongere generatie in.

Gehoornde koeien en natuurbeheer
Een biologisch melkveebedrijf in Westbroek, nabij de Oostelijke Vechtplassen, wordt gerund door drie familieleden. Het bedrijf richt zich op gehoornde koeien en natuurbeheer, met een sterke focus op natuurinclusieve en kringlooplandbouw. De koeien hebben een lange levensduur, met een gemiddelde afvoerleeftijd van 10 jaar. Na een studie agrarische bedrijfseconomie aan Wageningen Universiteit en werkervaring elders, is een van de ondernemers gestart met een agrarisch adviesbureau. Daarnaast is er brede bestuurlijke ervaring binnen het bedrijf, onder andere bij LTO, de agrarische natuurvereniging en de jongerenraad van Campina.

Mogelijke omschakeling naar biologisch
Een melkveebedrijf in Westbroek houdt op gangbare wijze 45 koeien en jongvee, nabij de Oostelijke Vechtplassen. Met ruime ervaring in natuurbeheer voor Staatsbosbeheer dient het bedrijf als voorbeeld voor collega’s. Daarnaast is er interesse in een mogelijke omschakeling naar biologische bedrijfsvoering.

Deel van de melk wordt lokaal verzuiveld en verkocht
Een biologisch melkveebedrijf in Westbroek (Oostelijke Vechtplassen) houdt 56 melkkoeien en 35 stuks jongvee en combineert melkveehouderij met natuurbeheer. Een deel van de melk wordt lokaal verzuiveld en verkocht. Daarnaast worden ossen gehouden en worden koeien die niet meer geschikt zijn als melkkoe verkocht voor vleesverkoop in de eigen winkel. Het bedrijf zet zich actief in voor educatie en ontvangt jaarlijks meer dan 1.000 schoolkinderen voor boerderijeducatie.

Kennisdeling binnen de groep
Een melkveebedrijf dat oorspronkelijk volledig in Tienhoven (N2000-gebied Oostelijke Vechtplassen) was gevestigd, heeft deels een verhuizing naar Mariënvelde gemaakt. Een aanzienlijk deel van het land en het jongvee blijft echter op de oorspronkelijke locatie. Met eerdere ervaring in het project ‘Van pachter naar partner’ met Natuurmonumenten, wordt deze kennis graag gedeeld binnen de groep.

Plannen voor recreatieve activiteiten en verzuivelen van melk
Een biologische boerderij met wortels in Herveld is verplaatst vanuit Achterberg, waar een groot deel van het land nog steeds ligt binnen Natura 2000-gebied Binnenveld en Rijntakken. Op de oude locatie zijn plannen om recreatieve activiteiten te ontwikkelen en te starten met het verzuivelen van melk.

GPS-technieken voor efficiëntie en bodemverbetering
Een melkveebedrijf in Noord-Holland, gelegen in diverse N2000-gebieden, zet zich actief in voor weidevogelbeheer en heeft de ambitie om over te schakelen naar gecertificeerde biologische productie. Duurzame melkveehouderij en kringlooplandbouw vormen belangrijke speerpunten. Daarnaast is er bijzondere interesse in het gebruik van GPS-technieken voor efficiëntie en bodemverbetering.

Teelt van stikstofbindende vlinderbloemigen
Een agrarisch bedrijf uit Bennekom beheert land in het Binnenveld, langs de Rijntakken en op de Veluwe. Met ruime ervaring in agrarisch natuurbeheer en de teelt van stikstofbindende vlinderbloemigen, deelt het bedrijf graag kennis over het aanpassen van de bedrijfsvoering bij extensivering.

Loonwerktak voert veel natuurvriendelijk onderhoud
Een biologisch melkveebedrijf in Loosdrecht (Oostelijke Vechtplassen) houdt 65 melkkoeien, jongvee en schapen. Daarnaast heeft het bedrijf een loonwerktak, waarmee veel natuurvriendelijk onderhoud wordt uitgevoerd. De opgedane ervaring wordt actief gedeeld binnen kennisuitwisselingstrajecten.

Al 34 jaar gecertificeerd biologisch
Een biologisch melkveebedrijf in Noord-Holland, gelegen in diverse N2000-gebieden, wordt geleid door een jonge bedrijfsopvolger samen met zijn vader. Met 150 melkkoeien en 100 stuks jongvee is het bedrijf al 34 jaar gecertificeerd biologisch en een voorloper in duurzame productiewijzen. Tweederde van de gebruikte grond is natuurgrond binnen het NNN, en een kwart van de mest komt uit de potstal, wat bijdraagt aan effectief natuurbeheer. Daarnaast is er een sterke betrokkenheid bij innovatieve ontwikkelingen in de melkveesector via Stichting Courage.
Huidige situatie
Het samenwerkingsverband bestaat uit 12 melkveehouders. Gezamenlijk beschikken zij over circa 1400 hectare gelegen waarvan 68% zich binnen een straal van 1 km rondom een stikstofgevoelig natura 2000 gebied bevindt.
Realisatie doelen sneller door samenwerking
De opgaven vanuit natuur (stikstofopgave) zijn groot in en rond stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden. Echter, het lukt nog niet om in de markt voldoende volume te maken om de grote opgave voor extensiveren van agrarische bedrijven in en rond stikstofgevoelige Natura 2000 gebieden te ondersteunen. Deze regeling is hierin een uitkomst. De melkveehouders die deelnemen aan dit samenwerkingsverband beseffen dat ze het middels een samenwerking sneller kunnen realiseren dan wanneer zij op individuele basis stappen gaan ondernemen. Zij zijn gevestigd in- en rondom stikstofgevoelig Natura 2000 gebieden Oostelijke Vechtplassen, Binnenveld, Rijntakken, Veluwe én het Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske, (68% binnen 1 km en 89% binnen 2,5 km) en zien dat omschakelen kan leiden tot een duurzamere toekomst. De samenwerking in overgangsgebieden N2000 heeft het voordeel dat er praktijkkennis kan worden gedeeld over extensivering bij agrarische bedrijven waardoor de haalbaarheid vergroot wordt. Daarnaast draagt een samenwerking van dit formaat (met name het aantal hectaren dat voortkomt uit deze samenwerking) duidelijk bij aan de opgaven die hier spelen.
Gezamelijke doelstelling
Het primaire doel bij dit samenwerkingsverband is het omschakelen / extensiveren van de 12 bedrijven om mee te kunnen in de transitie van de landbouw in en rond het stikstofgevoelige Natura 2000 gebied Oostelijke Vechtplassen, Binnenveld, Rijntakken, Veluwe én het Ilperveld, Varkensland, Oostzanerveld & Twiske. Het concrete doel is dat de deelnemende agrariërs het productie- en bemestingsvolume verlagen van het melkveehouderijbedrijf tot maximaal 150 of 100 kg stikstof dierexcretie per ha per bedrijf waarbij het gebruik van stikstofhoudende kunstmest niet is toegestaan.
Over het gebied
Het N2000-gebied Oostelijke Vechtplassen, waar 70% van het land van de deelnemers op van invloed is, is een waardevol natuurlijk en cultureel erfgoed en een belangrijke waarde voor de Nederlandse natuur. Het bestaat uit een reeks van laagveengebieden tussen de Vecht en de Oostrand van de Utrechtse Heuvelrug. Met uitgestrekte wateren, rijke flora en fauna en unieke landschappen is dit gebied van grote waarde voor zowel de biodiversiteit als de menselijke
beleving van de natuur. Het gebied omvat diverse habitats zoals meren, moerassen, rietlanden, en natte graslanden. Deze gevarieerde omgeving biedt onderdak aan een breed scala aan planten- en diersoorten, waaronder zeldzame en bedreigde soorten zoals de otter, de purperreiger en de grote vuurvlinder. Het gebied is ook van historisch belang, met sporen van menselijke activiteit die teruggaan tot de prehistorie. De oude veenweidegebieden, molens, en historische boerderijen dragen bij aan de charme en authenticiteit van het landschap, en maken het N2000-gebied tot een plek van zowel natuurlijke als culturele waarde.
Grootste uitdaging druk door intensieve landbouw en verstedelijking
De Oostelijke Vechtplassen, Binnenveld, Rijntakken, Veluwe en Ilperveld zijn allemaal Natura 2000-gebieden in Nederland, gekenmerkt door hun ecologische waarde en diverse landschappen, variërend van veenweiden en rivieren tot bossen en heide. Een gemeenschappelijk kenmerk van deze gebieden is hun functie als belangrijke leefgebieden voor zeldzame en bedreigde flora en fauna. Deze natuurgebieden dragen ook bij aan waterbeheer, klimaatregulatie en bieden recreatieve mogelijkheden. Eén van de grootste gezamenlijke uitdagingen die deze gebieden ondervinden, is de druk door intensieve landbouw en verstedelijking, wat leidt tot habitatverlies, vermesting en verdroging. klimaatverandering, met extremere weersomstandigheden zoals droogte en hevige regenval, vormt ook een bedreiging voor de ecologische balans in deze gebieden. Daarnaast is er de uitdaging van stikstofdepositie, die de biodiversiteit negatief beïnvloedt door de verzuring en
vermesting van de bodem.
Melkveehouders spelen een cruciale rol in het aanpakken van deze uitdagingen. Door duurzame landbouwpraktijken toe te passen, zoals extensieve beweiding, kunnen ze de impact op het milieu verminderen. Het stoppen van het gebruik van kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen draagt bij aan het verbeteren van de waterkwaliteit en het behoud van biodiversiteit. Gebruik van gewasbeschermingsmiddelen is niet toegestaan voor de deelnemers die reeds biologisch gecertificeerd zijn en de gangbare boeren in waterwingebied. De nu nog gangbare melkveehouders overwegen om te schakelen naar biologisch en bannen dan gewasbeschermingsmiddelen ook uit de bedrijfsvoering. Melkveehouders kunnen ook bijdragen aan het herstel van natuurwaarden door natuurvriendelijke oevers aan te leggen en onderhoud van landschapselementen zoals houtwallen en poelen.
De rol van van onze adviseurs
De komende vier jaar begeleidt DLV Advies verschillende groepen melkveehouders bij de uitvoering van de toegekende subsidies binnen de Extensiveringsregeling Natura 2000. Onze Projectleiders zorgen voor de coördinatie en voortgang van de samenwerkingsverbanden, terwijl onze adviseurs Mest & Mineralen de melkveehouders ondersteunen bij het opstellen en uitvoeren van individuele plannen en de mestboekhouding om de stikstofuitstoot te verlagen. De adviseurs Financieel Management stellen bedrijfsplannen op en bieden inzicht in de financiële haalbaarheid en impact van de maatregelen. Alle betrokken adviseurs spelen zij een belangrijke rol bij monitoring en rapportages, zodat de voortgang goed wordt bewaakt en geëvalueerd. Kennissessies en bijeenkomsten worden georganiseerd om kennisdeling binnen en tussen de groepen te bevorderen.
![]() |
Projectleider![]() ![]() |
![]() |
Adviseur Financieel Management![]() ![]() |
![]() |
Projectleider![]() ![]() |
![]() |
Adviseur Mest & Mineralen![]() ![]() |
![]() |
Adviseur Financieel Management![]() ![]() |
![]() |
Adviseur Mest & Mineralen![]() ![]() |
Wat doet DLV Advies?
In 2024 heeft DLV Advies voor verschillende groepen melkveehouders in Nederland de subsidieaanvragen ingediend. Nu deze subsidies zijn toegekend, begeleiden wij de komende vier jaar (2024 – 2028) deze groepen bij de uitvoering van hun plannen. Onze begeleiding richt zich op:
|
Planning en voortgang 2025
Planning 2025 | Q1 | Q2 | Q3 | Q4 |
Opstellen individuele bedrijfsplannen | ||||
Individuele begeleiding adviseur Mest & Mineralen | ![]() |
![]() |
||
Monitoring en rapportages | ||||
Groepsbijeenkomsten | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Evaluatie eerste jaar | ![]() |
Wat doet DLV Advies?In 2024 heeft DLV Advies voor verschillende groepen melkveehouders in Nederland de subsidieaanvragen ingediend. Nu deze subsidies zijn toegekend, begeleiden wij de komende vier jaar (2024 – 2028) deze groepen bij de uitvoering van hun plannen. Onze begeleiding richt zich op:
|
Mede mogelijk gemaakt door
De extensiveringsregeling wordt gefinancieerd door ELFPO Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
- innovaties
- Climate Smart Advisors
- Verkennen van klimaatbewust ondernemen
- Verdienen met duurzame melkveehouderij
- Verdienen met duurzame melkveehouderij Utrecht
- regeneratieve landbouw
- Doorbreken monocultuur grasland
- Stikstof
- Plattelandsontwikkelingen-programma
- Mestbewerking - Mestverwerking
- GLB Kennisvoucher
- VAB
- Samenwerking veehouderij - akkerbouw
- Fosfaatrechten
- Monomestvergisters
- Precisiebemesting
- KringloopWijzer
- Energiebesparing
- Groen Fosfaat
- Asbest / zonnepanelen