Zuidelijke IJsselvallei
De gebiedscoöperatie Zuidelijke IJsselvallei is opgericht als reactie op de toenemende gronddruk in het gebied. Het streven van de coöperatie is het verbinden van agrarische ondernemers in het gebied en om gezamenlijk op te treden in de transitie naar een meer natuurinclusieve bedrijfsvoering. Met een schat aan kennis over het lokale gebied, variërend van bodem, teelt, beheer, waterhuishouding tot flora en fauna, heeft de coöperatie een belangrijke rol bij het vormgeven van gebiedsprocessen, zoals het Gelders Programma Landelijk Gebied.
Geen gebruik van kunstmest
Een biologisch melkveebedrijf met jongvee en vleesvee, gerund door een maatschap van drie personen (man, vrouw en dochter). Jongvee en vleesvee staan op een andere locatie in Vorden. Het bedrijf doet mee aan natuurbeheer en verhuurt een vakantiewoning. De biologische bedrijfsvoering zorgt voor een duurzame benadering, waarbij geen kunstmest en chemische bestrijdingsmiddelen worden gebruikt, wat bijdraagt aan een gezonder ecosysteem.
Directe contact met klanten en burgers
Een maatschap met vier personen. Zij hebben een melkveehouderij met 170 melkkoeien en 125 stuks jongvee met in totaal 167 hectare grond, waarvan een gedeelte in de uiterwaarde, een zuivelfabriek en een boerderijwinkel. Het bedrijf onderscheidt zich door het directe contact met klanten en burgers, wat helpt bij het opbouwen van vertrouwen en transparantie. De combinatie van productie, verwerking en directe verkoop zorgt voor een sterke verbinding tussen producent en consument.
Gesloten kringloop en energieneutraal
Een extensief melkveebedrijf in de IJsseluiterwaarden te Leuvenheim met ongeveer 100 melkkoeien en 129 hectare grond, gerund door twee generaties. Het bedrijf streeft naar een gesloten kringloop en is energieneutraal. Natuurinclusief beheer wordt versterkt door landschapselementen, voedselakkers en weidevogelbeheer. Een derde van de gronden ligt in agrarisch natuurbeheer (ANLB). Ze verbouwen een groot deel van hun eigen krachtvoer, zoals veldbonen, luzerne en tarwe en streven naar verdere extensivering.
Komende jaren afbouwen
Een maatschap met twee maten, waar voornamelijk één persoon het werk doet in het bedrijf. Er zijn op dit moment 36 melkkoeien op 37 hectare grond. De jongveeopfok wordt uitbesteed. De ondenemer is 62 jaar en gebruikt de extensieve bedrijfsvoering om het bedrijf de komende jaren af te bouwen.
100% blijvend grasland
Een eenmansbedrijf waarbij de vrouw ondersteuning biedt. Het bedrijf heeft gemiddelde, oude koeien en gebruikt sinds 2018 geen kunstmest. Het bedrijf heeft 100% blijvend grasland en wat paarden. Het extensieve beheer is sinds 1990 in opbouw. De grond is laag en trapgevoelig, met veel leem, waardoor het bedrijf geen maïs verbouwt en zich volledig richt op beweiding.
Natuurinclusief melkveebedrijf
Een natuurinclusief melkveebedrijf gerund door een maatschap van buurman en buurvrouw met hulp van een echtgenoot, kinderen en een medewerker. Een neventak is directe vleesverkoop aan huis. Het bedrijf heeft 30 melkkoeien en 25 stuks jongvee op 37,5 hectare grond. De betrokkenheid van de echtgenoot bij een mechanisatiebedrijf brengt innovatie en technische kennis naar het bedrijf, wat bijdraagt aan efficiëntie en duurzaamheid.
Onkruidbeheersing zonder chemie
Een biologisch melkveebedrijf met 125 melkkoeien in de uiterwaarden van de IJssel bij Ellecom. De 65 stuks jongvee worden in de weideperiode elders ingeschaard. Het bedrijf experimenteert met onkruidbeheersing zonder chemie en plantaardige bemesting. Ze hebben ervaring met het sturen van voeding op laag ureum, bovengronds mest uitrijden en plantaardige bemesting, wat bijdraagt aan een duurzame bodemvruchtbaarheid.
Natuurinclusief en biologisch
Een gezinsbedrijf met 70 melkkoeien, 26 jongvee, 30 vleesvee en een biologische boerderijwinkel. Het bedrijf werkt natuurinclusief en biologisch, wat betekent dat er geen chemische middelen worden gebruikt en er veel aandacht is voor biodiversiteit en bodemgezondheid. De boerderijwinkel biedt een direct verkoopkanaal voor hun biologische producten.
Achtergrond in bodemlevenonderzoek
Een maatschap van man en vrouw die van plan zijn te stoppen met melkvee via de stoppersregeling, waarschijnlijk in 2025 of 2026. Het bedrijf heeft op dit moment 75 stuks melkkoeien en 55 stuks jongvee. Zij hebben ervaring met ANLb-beheer, bodem- en bemestingsonderzoek. De ondernemer heeft een achtergrond in bodemlevenonderzoek en het gebruik van zaadmengsels voor kruidenrijke akkerranden, wat bijdraagt aan biodiversiteit en ecologische gezondheid.
Kennis van technische en economische aspecten
Een kleinschalig extensief melkveebedrijf met ongeveer 10 melkkoeien en wat jongvee op 9,8 hectare grasland. Zij zijn actief in het kweken van nieuwe aardappelrassen op proefvelden. De ondernemer heeft uitgebreide kennis van technische en (bedrijfs)economische aspecten door een WUR-opleiding. De aardappelkweekstrategie richt zich op het ontwikkelen van resistente rassen, wat bijdraagt aan duurzame landbouwpraktijken.
Botanische graslandranden versterken de biodiversiteit
Een biologisch melkveebedrijf met 100 melkkoeien en 40 stuks jongvee op 105 hectare grond in een Natura 2000-gebied. Er is een kleine vleesveetak en een boerderijwinkel waar eigen producten worden verkocht. Het bedrijf pacht land en is betrokken bij grootschalige extensiveringsprojecten. De recente aanplant van hagen en aanleg van botanische graslandranden versterken de biodiversiteit en ecologische veerkracht van het gebied.
Kruidenrijk grasland
Een biologisch melkveebedrijf met 147 melkkoeien en 96 stuks jongvee gehouden op 147 hectare grond. De tweede tak is gericht op boerderijeducatie. Er is een nauwe samenwerking met de natuur en een focus op kruidenrijk grasland. Het bedrijf promoot een ecologische benadering van landbouw en biedt educatieve programma's om bewustwording over duurzame praktijken te vergroten.
Graslandbeheer en het behoud van bodemgezondheid
Een biologisch melkveehouderij met huisverkoop, gerund door een man en vrouw. Op dit moment zijn er 110 melkkoeien en 65 stuks jongvee en een aantal vleesrunderen. Er is 95 hectare grond in gebruik. De kalveren blijven bij de koeien en het bedrijf overweegt over te stappen naar Kalverliefde melk. De koeien weiden op zandgrond met een laag stikstofniveau, wat bijdraagt aan een duurzame en milieuvriendelijke melkproductie. De focus ligt op natuurlijk graslandbeheer en het behoud van bodemgezondheid.
Lange geschiedenis van duurzame landbouwpraktijken
Een biologisch melkveebedrijf met 117 melkkoeien en 30 stuks jongvee met veel omliggende natuur in de Ooijpolder, bijna 30 jaar biologisch. Het bedrijf heeft een lange geschiedenis van duurzame landbouwpraktijken en werkt nauw samen met natuurbeschermingsorganisaties om de biodiversiteit te bevorderen.
Transformatie naar regeneratief en natuurinclusief
Zuivelboerderij waar de ondernemers het bedrijf transformeren naar een regeneratief en natuurinclusief agrarisch bedrijf. Op dit moment zijn er 180 melkkoeien en 22 stuks jongvee aanwezig op 118 hectare grond. Het bedrijf is sinds 2022 een LNV demobedrijf en streeft naar duurzame partnerschappen. Ze zijn actief in diverse bestuursfuncties en dragen bij aan kennisdeling en innovatie in de landbouwsector.
Landbouwproductie en educatieve activiteiten
Een extensief regulier bedrijf met nevenactiviteiten zoals ANLb en boerderijklassen. Op dit moment zijn er ongeveer 50 melkkoeien en 30 stuks jongvee aanwezig op 54 hectare grond. De ondernemer heeft ruime bestuurlijke ervaring en een breed netwerk. Het bedrijf combineert landbouwproductie met educatieve activiteiten, wat bijdraagt aan maatschappelijke betrokkenheid en kennisoverdracht.
Huidige situatie
Binnen het project willen 16 melkveehouders met in totaal 1.410 hectare grond extensiveren door het productie- en bemestingsvolume van het melkveehouderijbedrijf te verlagen tot maximaal 150 of 100 kg stikstofdierexcretie per hectare per bedrijf, waarbij het gebruik van stikstofhoudende kunstmest niet is toegestaan. Door een goede begeleiding en een goede samenwerking wordt er gewerkt aan deze uitdaging. Het project richt zich op de Natura 2000-gebieden Landgoederen Brummen, Rijntakken en de Veluwe waarbij conform bijlage 2 van de regeling het aantal punten tussen de 3 en de 5 betreft, op basis van urgentie.
Realisatie doelen sneller door samenwerking
De opgaven vanuit natuur (stikstofopgave) zijn groot in en rond stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Echter, het lukt nog niet om in de markt voldoende volume te maken om de grote opgave voor extensiveren van agrarische bedrijven in en rond stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden te ondersteunen. Er is dus een grote behoefte aan extra ondersteuning vanuit de overheid. Deze regeling is hiervoor een uitkomst. De agrariërs die deelnemen aan dit samenwerkingsverband beseffen dat ze het middels een samenwerking sneller kunnen realiseren dan wanneer zij op individuele basis stappen ondernemen. Zij zijn gevestigd binnen een straal van 1 en 2,5 km van het Natura 2000-gebied de Veluwe, de Rijntakken en Landgoederenzone Brummen en zien dat omschakelen kan leiden tot een duurzamere toekomst. De samenwerking in overgangsgebieden Natura 2000 heeft het voordeel dat er praktijkkennis kan worden gedeeld over extensivering bij agrarische bedrijven, waardoor de haalbaarheid vergroot wordt. Daarnaast draagt een samenwerking van dit formaat (met name het aantal hectare dat voortkomt uit deze samenwerking) duidelijk bij aan de opgaven die hier spelen. Doordat een groot deel van de deelnemers al betrokken zijn bij de drie eerdergenoemde gebiedsprocessen is er grote bereidheid om stappen te zetten richting meer natuurinclusieve landbouw. De mogelijkheden die deze regeling biedt, in combinatie met de mogelijkheden om van elkaar te leren en een serieuze bijdrage te kunnen leveren, is voor de groep aanleiding genoeg om deel te nemen en het samenwerkingsverband te starten. In dit projectplan en bijbehorende bijlagen leest u hoe.
De rol van van onze adviseurs
De komende vier jaar begeleidt DLV Advies verschillende groepen melkveehouders bij de uitvoering van de toegekende subsidies binnen de Extensiveringsregeling Natura 2000. Onze Projectleiders zorgen voor de coördinatie en voortgang van de samenwerkingsverbanden, terwijl onze adviseurs Mest & Mineralen de melkveehouders ondersteunen bij het opstellen en uitvoeren van individuele plannen en de mestboekhouding om de stikstofuitstoot te verlagen. De adviseurs Financieel Management stellen bedrijfsplannen op en bieden inzicht in de financiële haalbaarheid en impact van de maatregelen. Alle betrokken adviseurs spelen zij een belangrijke rol bij monitoring en rapportages, zodat de voortgang goed wordt bewaakt en geëvalueerd. Kennissessies en bijeenkomsten worden georganiseerd om kennisdeling binnen en tussen de groepen te bevorderen.
Directeur Personeel
0570 50 15 00
a.dubeldam@dlvadvies.nl
Projectleider
06 82 50 94 52
t.lubbersen@dlvadvies.nl
Adviseur Financieel Management
06 13 37 91 07
n.grootwassink@dlvadvies.nl
Adviseur Mest & Mineralen
06 30 03 82 96
g.altena@dlvadvies.nl
Wat doet DLV Advies?
|
In 2024 heeft DLV Advies voor verschillende groepen melkveehouders in Nederland de subsidieaanvragen ingediend. Nu deze subsidies zijn toegekend, begeleiden wij de komende vier jaar (2024 – 2028) deze groepen bij de uitvoering van hun plannen. Onze begeleiding richt zich op:
|
Planning en voortgang 2025
| Planning 2025 | Q1 | Q2 | Q3 | Q4 |
| Opstellen individuele bedrijfsplannen | ||||
| Individuele begeleiding adviseur Mest & Mineralen |  |
 |
||
| Monitoring en rapportages | ||||
| Groepsbijeenkomsten | |
|
|
|
| Evaluatie eerste jaar | |
 |
Zestien melkveehouders zuidelijke IJsselvallei verminderen hun koeienMet de verkleining van hun veestapels zetten zestien melkveehouders in de zuidelijke IJsselvallei een vrijwillige stap naar het verminderen van de uitstoot van stikstof op de omringende natuurgebieden. De boeren tussen Zutphen en Arnhem maken gebruik van de zogeheten extensiveringsregeling van de rijksoverheid voor boerderijen in de buurt van Natura 2000-gebieden. Al deze boeren werken al samen in de Gebiedscoöperatie Zuidelijke IJsselvallei. |
Wat doet DLV Advies?In 2024 heeft DLV Advies voor verschillende groepen melkveehouders in Nederland de subsidieaanvragen ingediend. Nu deze subsidies zijn toegekend, begeleiden wij de komende vier jaar (2024 – 2028) deze groepen bij de uitvoering van hun plannen. Onze begeleiding richt zich op:
|
Mede mogelijk gemaakt door
De extensiveringsregeling wordt gefinancieerd door ELFPO Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland.
